Bussum tijdens WO2

1 oktober 1941 werd besloten dat de  “De Bussumsche Courant” net zoals vele andere kranten niet meer gepubliceerd mochten worden ivm papier bezuiningen. Maar eigenlijk probeerde ze in Den Haag grip te krijgen op de Volks voorlichting.

Vóór de oorlog had Bussum een relatief grote Joodse gemeenschap van ongeveer 400 mensen, die ook een synagoge hadden. Deze grootte hing samen met de ligging tussen de grote Joodse gemeenten van Amsterdam en Hilversum. Eind jaren `30 kwamen er relatief veel Joodse vluchtelingen uit Duitsland naar Bussum, dat veel welgestelde Joodse inwoners in ruime huizen telde. De schatting is dat er zo tussen 200 en 300 mensen - legaal en illegaal - verbleven. Vrijwel allen werden gedeporteerd, en na de oorlog kwamen er 150 tot 200 terug.

Vanuit de net gebouwde Kolonel Palmkazerne in Crailo vertrok een legeronderdeel voor de verdediging van de Grebbelinie in mei  1940. Een jaar later diende de kazerne als terugkom-plek voor onderofficieren die de Duitsers bijeenbrachten voor inzet bij dwangarbeid.

De NSB had er relatief veel aanhang. Burgemeester Fernhout werd vanaf 1941 vervangen door een NSB-aanhanger, G. Nieuwenhuijs. In Bussum werd op 20-08-1943 de NSB-politiecommissaris op straat neergeschoten door een lid van de verzetsgroep CS-6, maar hij overleefde, zwaargewond.

In 1941 nam Bussum op 26 februari deel aan de Februaristaking, onder meer bij de kartonfabriek Mercurius. Waarschijnlijk is Bussum daarvoor, net als de andere deelnemende gemeenten, beboet. Op de Bussumerheide bij de zuidgrens van Bussum werd de eerste gedropte geheim agent van Nederland, luitenant Lodo van Hamel, door de Duitsers al geëxecuteerd op 13 juni 1941.

Op 24 oktober 1944 werden vele honderden Bussumse mannen tijdens een razzia bijeengebracht en in eerste instantie naar het kamp Amersfoort afgevoerd. Vandaar werden zij op transport gesteld naar Arnhem.

 Bombardementen

Op 25 november 1944 viel de Royal Air Force de Kolonel Palmkazerne in Crailo aan met 48 Spitfires en wierp in totaal 24 brisantbommen van 250 pond en 48 brisantbommen van 500 pond op de kazerne. de kazerne werd zo beschadigd, dat de Duitsers het complex verlieten. Na de oorlog is het herbouwd.

Op 21 maart 1945 vond opnieuw een aanval plaats. Getroffen werd vooral het Duitse hoofdkwartier in hotel Bosch van Bredius. Bij deze aanval werd ook de kazerne opnieuw geraakt, maar aanzienlijk minder dan tijdens het bombardement van 25 november 1944. Bij deze aanval op het hotel hebben Hawker Typhoon jachtbommenwerpers totaal 72 raketten afgevuurd, 16 brisantbommen van 1000 pond en 16 brandbommen van 500 pond afgeworpen.

Onder deze tekst vindt u een uitgebreid verhaal over deze bombardementen geschreven en aangeleverd door mevrouw Margreet de Boekert.

Verzetsmensen

 Uit Bussum zelf kwamen een aantal leidende verzetsmensen. De voornaamste onder hen was de PTT-radiotechnicus Jan Thijssen, die het grootste illegale radionetwerk van Nederland opzette, en later voor de militaristische illegale Ordedienst (OD) werkte. Hij zette tevens de overkoepelende Raad van Verzet op. Hij werd in 1944 gearresteerd door verraad, en in maart 1945 als represaille voor de aanslag op SS-generaal Rauter, samen met anderen, bij de Woeste Hoeve doodgeschoten.

Een ander was overste Pierre Versteegh, die in de leiding van de OD zat en al in 1941 werd geëxecuteerd. Daarnaast was er nog marineluitenant Jan Bottema, die zeer actief was voor de zogenaamde zeemanspot, de organisatie die achtergebleven familieleden van zeelieden financieel ondersteunde. Hij werd ook verraden en in december 1944 geëxecuteerd.

Fokke Bleeker was belastingambtenaar en lid van de "Groep Dubelaar" van de OD. Hij groef verborgen munitie op in het Gooi, vooral in Naarden, en stal met zijn collega's wapens uit de kazematten van Naarden. Een deel hiervan werd gebruikt bij de aanslag op het bevolkingsregister in Amsterdam onder leiding van Gerrit van der Veen. Al in 1941 werd zijn verzetsgroep verraden en Bleeker werd op 12 februari 1942 op de Waalsdorpervlakte in Scheveningen gefusilleerd. Zijn lichaam is nooit teruggevonden. Recent werd bekend dat Bleeker na de terechtstelling direct is afgevoerd naar het crematorium van Velzen alwaar hij anoniem gecremeerd is. De as is weggevoerd naar Duitsland alwaar het verdwenen is. Ook in Bussum werd geboren Johan Ulrici, een officier die verzetswerk vanuit Amersfoort verrichtte en na zijn inzet bij de politionele acties Ridder Militaire Willems-Orde werd. Bussum bezat een Duits noodvliegveld. Bussum liep vrijwel geen oorlogsschade op.

 

                                                       

De Palm Kazerne

  

De kazerne is genoemd naar François Abrahamszoon Palm (1620 te Dordrecht-1673 te Bergen (B)) een kolonel der mariniers die streed in Naarden en elders tijdens de Tachtigjarige Oorlog.

 

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de kazerne door de nazi's gebruikt als kazerne en gevangenis. Op 15 mei 1942 riepen de Duitsers de gedemobiliseerde beroepsofficieren van het Nederlands leger op zich voor administratieve controle te melden onder meer in de kazerne. Dit was echter een list en zij werden voor de tweede keer gevangen en vervolgens per trein afgevoerd naar Duitsland.

 

Op 25 november 1944 viel de Royal Air Force de Kolonel Palmkazerne in Crailo aan met 48 Spitfires en wierp in totaal 24 brisantbommen van 250 pond en 48 brisantbommen van 500 pond op de kazerne. de kazerne werd zo beschadigd, dat de Duitsers het complex verlieten. Na de oorlog is het herbouwd.

 

Op 21 maart 1945 vond opnieuw een aanval plaats op Bussum. Getroffen werd vooral het Duitse hoofdkwartier in hotel Bosch van Bredius. Bij deze aanval werd ook de kazerne opnieuw geraakt, maar aanzienlijk minder dan tijdens het bombardement van 25 november 1944. Bij deze aanval op het hotel hebben Hawker Typhoon jachtbommenwerpers totaal 72 raketten afgevuurd, 16 brisantbommen van 1000 pond en 16 brandbommen van 500 pond afgeworpen.

Vliegramp Bussum

De vliegramp Bussum was een vliegramp in de Noord-Hollandse plaats Bussum en vond plaats op 14 november 1957. Die dag crashte een Amerikaanse straaljager in de Kolonel Palmkazerne waarbij zes doden en tientallen gewonden vielen en de kazerne zwaar werd beschadigd.

 

De piloot maakte vanaf de vliegbasis Soesterberg een oefenvlucht met zijn North American F-100 Super Sabre waarin brand ontstond. Hij kon zich met zijn schietstoel redden.  




























































































































































 
 
 
E-mailen
Instagram